Papa

Vandaag is het zijn geboortedag. Had hij nog geleefd, dan was hij nu 102 geworden. Maar hij is alweer vijftien jaar dood en ik mis hem nog elke dag. Vanaf het moment van zijn overlijden besefte ik dat ik wees was geworden. Het gevoel dat dat teweegbrengt, heeft zich in me genesteld. Er is niemand meer bij wie ik me dat kleine meisje mag voelen en van wie ik onvoorwaardelijke liefde mag verwachten, wat er ook gebeurt. Ik klaag niet hoor, het hoort tenslotte bij het leven en overkomt bijna iedereen. En ik heb genoeg mensen om me heen die me lief zijn. Maar toch. Het gemis is in mijn hart geworteld.

Mijn vader groeide op in een arm, negenkoppig arbeidersgezin in Noord-Groningen en was de op een na oudste. Het was niet meer dan logisch dat hij meteen na – toen nog acht jaar – lagere school aan het werk ging om het gezin te helpen onderhouden. Niks leerplicht, niks middelbare school, hoewel hij dat graag had gewild. In plaats daarvan werd hij loopjongen; twaalf uur per dag bestellingen rondbrengen of ophalen.

Als jongen van veertien wenste hij zich een betere toekomst en begreep hij dat hij zich moest ontwikkelen, om ooit iets anders te zijn dan loopjongen. En dat deed hij. Hij las. Elke krant en elk boek dat hij kon vinden. En niet alleen in het Nederlands, maar ook in het Engels en Duits. Zo leerde hij zijn talen.
Ook besefte hij dat het dialect dat hij sprak, hem niet ver zou brengen in het leven. Waar hij kon, legde hij zijn oor te luister en slurpte gretig al het Nederlands dat hij hoorde naar binnen.

Mijn vader heeft geluk gehad. Hij was behept met een talenknobbel en een ongebreidelde interesse in wereldse zaken. Ik heb hem nooit anders gekend dan als een combinatie van een wandelende encyclopedie en The National Geographic. Hij had zijn tijd mee en heeft een maatschappelijke carrière gehad waar hij tevreden mee kon zijn.

Kabeltouw

Aan hem heb ik mijn liefde en aandacht voor taal te danken. En ook de gekke fratsen die je ermee kunt uithalen. Trouwens ik niet alleen, mijn beide broers ook. Zo was het bij ons thuis heel gewoon om het te hebben over ‘baardeieren’ en ‘kabeltouw’ (aardbeien en kabeljauw) ‘verkrachte eenden’ (vereende krachten) en ‘een rokje blond’ (een blokje rond). We lagen dubbel als we weer eens een nieuwe vondst hadden gedaan. Ik ben opgegroeid met de zin ‘Scheel Heveningen was een vlooi der prammen…’ (heel Scheveningen was een prooi der vlammen), waarvan veel later bleek dat mijn vader de rest van dit malle gedicht van Hugo Brandt Corstius met de titel ‘de Schand in het Heveningse Hoerkous’ met opzet maar achterwege had gelaten. Inmiddels weet ik waarom…

Vaak heb ik het gevoel dat hij met me meekijkt. Dat gebeurt als ik voor een dilemma sta en wel wat goede raad kan gebruiken. En soms als ik verdrietig ben. Maar vooral ook als ik iets doe of heb gedaan waar ik blij mee ben. Beginnen met mijn tekstbureau bijvoorbeeld. Dan voel ik ook zijn blijheid en trots en hoor ik hem zeggen “Goed gedaan Syl!”. En dan zie ik hoe hij op die ene bepaalde manier naar me kijkt en voel ik me gelukkig. Mijn papa is nog altijd bij me.

22 thoughts on “Papa

  1. Mooi verhaal hoe hij uit zichzelf “ontgroningt” door de Nederlandse Taal machtig te zijn…zo belangrijk voor de toekomst!
    (Nog steeds hoor/zie ik mijn Grunniger familie/kennisen en weet hoe het klinkt, hoe beperkt soms de woordenschat is.)

    Maar die woordenwisseling, die verdraaiingen, heel herkenbaar! Doe ik standaard met mijn vader, dus als ik weer een keer in Groningen ben geweest, of we hebben elkaar gebeld, draai ik alles weer om, wat zorgt voor bizarre situaties!

    Ik hoop dat ik dit nog heel lang mag volhouden met mijn vader van bijna 71.

    Voor jou sterkte, op deze dag, op elke dag dat je hem zo mist!

    1. Dankjewel Angela! Grappig te weten dat jij ook Groningse roots hebt. Zal het dan toch ook een beetje Gronings zijn, die lol om omgedraaide letters en stukjes van woorden? (Ik kwam er trouwens achter dat dat fenomeen ‘spoonerisme’ heet.)
      Doe de groeten aan je vader en blijf nog heel lang van hem genieten!!

  2. Hoi Sylvia, mooi en liefdevol geschreven. Ik herken een aantal dingen die je noemt ook in de relatie met mijn (overleden) vader. Hoe geweldig hij het vond als ik bestuurlijk mooie resultaten boekte. Hoe we, desondanks onze grote verschillen over het geloof, elkaar vast hebben gehouden en de band uiteindelijk nog liefdevoller is geworden. Fijn dat je mij weer wat laat nadenken over mijn vader. Door je stukje. Dank je.

  3. Een mooi eerbetoon aan je vader Sylvia, deze tekst. En het feit dat je een eigen tekstbureau hebt opgezet natuurlijk!
    Ik herinner me ‘Meneer Minke’, van lang geleden. Fijn dat ie nog altijd bij je is………..

  4. Hoi Syl,
    Idd het ‘verweesd voelen heel erg herkenbaar; 1978! plotseling m’n vader en 1997 m’n moeder, zoveel niet kunnen delen vooral het opgroeien van m’n beide prachtige dochters! Op 1 of andere wijze blijven ze gelukkig toch bij je!
    Je vader is altijd trots op je geweest en dat blijft zo! 🤗

    1. Pff… dat is echt veel te vroeg Bert. Hoe fijn zou het zijn geweest als ze je dochters hadden kunnen zien opgroeien. Zo had ik de liefde en trots die ik voel voor mijn zoon ook heel graag willen delen…

  5. Wat mooi Syl. Zoals het met vaders en dochters kan zijn. Herkenbaar. Mijn vader had ook altijd bepaalde termen en uitdrukkingen die op de raarste momenten naar boven komen. Zo leven onze vaders in ons voort. En inderdaad, wat zou hij dit mooi gevonden hebben wat je nu doet. Blijf vooral schrijven!🥰

  6. Lieve Sylvia,
    Wederom een prachtige column. Ik meen dat we weleens (vluchtig, zoals toen altijd) bij AH hierover spraken; over taal, wat jij van je vader had meegekregen en ik van mijn moeder. Ik zie overeenkomsten voor wat betreft het zich ‘opwerken’, maar vooral over hoe we thuis in een deuk lagen over de vele taalgrappen en woordspelingen die meestal mijn moeder spontaan verzon. Scrabble kon ik héél af en toe van haar winnen, wandelende Dikke van Dale als mijn slanke moeder was. En nu doen onze dochter en ik hetzelfde met taal als wat jij met je vader deed.
    Kortom, herkenbare columns zijn altijd mooi en in dit geval ook nog eens ontroerend.
    Nou, eentje dan van mijn moeder; op internet kan ik ‘m niet vinden, dus moet ie welhaast van haar komen: Franz Lehár en Bethlehem…

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *